2015 Dünya ekonomi piyasaları nasıl olacak? “Banane nasıl olursa olsun, beni sadece Türkiye ekonomisi ilgilendirir“ diyenlerdenseniz, kafanızı kumdan çıkarma zamanı çoktan gelmiş hatta geçmiştir bile. O yüzden kafanızı nerede gömdüyseniz orada bırakabilirsiniz.
“Evet, dünya piyasaları da benim için önemli, önümü daha net görmemi sağlıyor.“ diyenlerdenseniz, bu yazacaklarım sizin için. Bu yazımda ilk önce 2015 yılında dünya piyasasında işlem gören yatırım araçlarına (petrol, altın, döviz vs) kısaca bir göz atacağız sonra 2015’te en fazla dikkat çekecek olan ülkeleri inceleyeceğiz.
İlk olarak petrol ile başlamak istiyorum. 2014 yaz aylarının sonuna doğru düşüşe geçen petrol, hala düşüşte ve 2015 yılında da düşüşünü devam ettirecek. Petrol fiyatlarının bu kadar düşük olması bazı petrol firmalarının az kazançla petrol çıkarttığı kuyuları kapatmasına neden olacak çünkü fiyatlar bu kadar düşükken bu kuyulardan petrol çıkarmak astarı yüzünden pahalıya geleceği için bazı kuyular kapanacak. Dolayısyla petrol üretiminde yavaşlama olacak. Bu petrol fiyatlarını biraz arttırabilir. Arttırmasa bile düşüşünü engellleyebilir. Ayrıca petrol fiyatlarının bu kadar düşük seviyede olması bazı yatırımcıları harekete geçirecek ve petrol depolama yolunu seçecekler. [Ucuzken alayım hesabı... ] Bu da petrol fiyatlarını yukarı yönde etkileyebilir ama yine de 2015 yılında petrol fiyatlarındaki genel çizgi aşağı yönde olacaktır.
Altın, 2015’e hareketli girdi. 2014 yılı başında ve sonunda altın fiyatları çok değişmedi. Ama 2015 yılı altın için artış yılı olacak. Petrol fiyatlarının düşmesi, çoğu hisse senedini olumsuz yönde etkiledi. Borsadaki yatırımcı, petrol fiyatlarındaki düşüş’ten kaynaklı olan hisse senetlerindeki değer kaybından dolayı rotasını altına çevirmiş durumda. Ayrıca ekonomik belirsizlikler altına her zaman iyi gelmiştir. 2011 yılındaki Yunanistan ekonomik krizi ve EuroZone’daki problemler altın fiyatlarında yükselişe sebeb olmuştu. 25 Ocak’taki Yunanistan genel seçimleri altın fiyatları için yine bir dönüm noktası olabilir. Çünkü eğer Syriza partisi Yunanistan’da kazanırsa bu Yunanistan’ın avrupa birliğinden ayrılması anlamına gelebilir. Amerikan Merkez bankasının faiz arttırımına yılın ilk yarısından sonra başlayacağı belirtiliyor. Bu durumda altın fiyatları biraz düşebilir. Çünkü yüksek faiz her zaman altına oranla yatırımcılara cazip gelir. Ama aynı zamanda Amerikan Merkez bankasının ciddi oranlarda faiz arttırımına gitmeyeceği tahmin ediliyor. Bu durumda altın üzerindeki baskı hafifleyebilir.
2015 yılında dolar, açık ara bu yılın en fazla getireni olacak. Petrol fiyatlarının düşmesi toparlanmakta olan Amerikan ekonomisinde hem tüketicilerin daha fazla alışveriş yapmasını sağladı hem de düşük benzin fiyatları firmların taşıma maliyetlerini azalttı. İşsizlik oranlarının 2014 son çeyrekte azalması Amerika’da ekonominin daha da iyiye gideceğine işaret ediyor. Ama asıl euro’nun değer kaybetmesi dolar’ın ekmeğine yağ sürecek. Ben 2015 sonunda doların 2.45 TL seviyesini göreceğini öngörüyorum.
2015’in kaybeni belli. Euro. Euro dollar karşısında son 9 yılın en düşük seviyesinde. Yunanistan ve İspanya’dan gelen haberler hiç iç açıcı değil. Avrupa’daki para darlığı, İsviçre bankalarının negatif faiz oranlarına düşmesi, tüketici harcamalarının azalması, dolar’ın engellenemez yükselişi Euro’yu 2015’in kaybedeni yapıyor.
Aşağıdaki resime iyi bakın. 2015 yılında kişi başına düşen gelirin ülkeler bazında artış oranını gösteriyor. Kişi başına düşen milli gelir en fazla Asya ülkelerinde artış gösteriyor. Çin ve Hindistan bu konuda lider olacak gözüküyor.